كافزين آلكالوئيدي ازگروه پورين است، كه بميزان 1 تا 3 درصد در برگ چاي و 1 تا 3/1درصد
در دانه قهوه وجود دارد. جهت اندازه گیری خلاصه شیوه آزمایش به شکل زیر است:
1 -مرحله استخراج: وزن معين از قهوه را بمدت چند دقيقه در مجاورت آمونياك قرار داده و بعد
با كلروفرم در دستگاه سوكسله استخراج می كنند.
2 -محلول كلروفرم را تغليظ كرده، با اسيد رقيق مجاور می كنند و سپس صاف می نمايند.
3 -محلول صاف شده را با سود نرمال قليایی كرده و با كلروفرم استخراج می كنند.
4 -محلول كلروفرم حاصل را تغليظ می كنند و كافیين را بدست مياورند.
روش آنجام آزمایش
5 گرم قهوه بو داده و نرم شده را در يک ظرف شيشه ای ريخته و مخلوطی از 5 ميلی ليتر اتراتيليك و يك ميل ليتر آمونياك را تدريها به آن بيافزاييد و بخوبی مخلوط كنيد. مخلوط حاصل را با دستگاه سوكسله با استفاده از كلروفرم استخراج نمائيد. بعد از تكميل عمل استخراج، محلول كلروفرم حاصل را تقطير كنيد بطوريكه همه كلروفرم خارج شود و از باقيمانده بوd اين حلال به مشام نرسيد و باقيمانيد حاصل را با حدود ۱۰ میلی لیتر سولفوريك ۰.۱ نرمال مجاور كرده و چند لحظه صبر كنيد، سپس به آن ۱۰ میلی لیتر آب افزوده و در همان حال صاف كنيد. محلول صاف شده را پس از سرد شدن با كمی سود نرمال قليای نموده و در یک قیف جدا کننده (آمپول دکانتاسیون)، سه بار با ۱۵ میلی کلروفرم استخراج کنید. محلول های كلروفرمی را پس از جدا كردن تقطير نمایيد تا حجم آن كم شود و سپس باقيمانيده را به يك پليت شيشه ای كه قبلا وزن شده، منتقل و پس از خارج كردن كامل كلروفرم بوسيله حرارت غير مستقيم، آن را وزن كنيد. درصد مقدار كافیين را در 5 گرم قهوه بدست آوريد. جهت اطمينان از كافیين استخراج شده، طيف IR آن را تهيه كرده و با طيف كافیين استاندارد مقایسه کنید.